نشریه تفکر و کودک
سال هشتم شماره 1 (بهار و تابستان 1396)

پژوهش حاضر با روش شبه آزمایشی،طرح دو گروهی با پیش آزمون و پس آزمون صورت پذیرفت. نمونه آماری شامل 120 نفر(60 نفر گروه آزمایش و 60 نفر گروه کنترل) بود. از روش سنجش توانایی پرسشگری فیشر که مبتنی بر داستان خوانی و پرسشگری بود و با استفاده از کتاب داستانهای فکری اثر فلیپ کم، داده ها جمع آوری شدند. پیش آزمون برای دو گروه آزمایش و کنترل اجرا شد. در ادامه، گروه آزمایشی به مدت شش ماه، هفته ای یک جلسه تحت روش آموزش فلسفه برای کودکان قرار گرفتند. در پایان شش ماه، پس آزمون در دو گروه آزمایش و کنترل اجرا شد. نتایج نشان دادکه آموزش فلسفه برای کودکان بر سطح پرسشگری دانش آموزان تاثیر مثبت و معناداری داشت. همچنین پس از آموزش فلسفه برای کودکان، سطح پرسشگری گروه آزمایش بر اساس حیطه شناختی بلوم از "سطح دانش" به " سطح تجزیه و تحلیل" ارتقاء یافت.

ویتگنشتاین متاخر مسائل فلسفه را ناشی از عدم درک منطق زبان می داند و معتقد است فلسفه به مثابه ی یک راه درمان باید با روشن ساختن گرامر مفاهیم مشکل زا، مسائل فلسفی را منحل کند. تاکید ویتگنشتاین بر مباحثی مانند گروه یا جامعه پژوهشگران، پژوهش دستور زبانی، مفهوم سازی، تحلیل مفاهیم، فرم زندگی، دیالوگ و غیره به خوبی در برنامه ی فلسفه برای کودکان تجسم یافته و مفید واقع شده است. متیو لیپمن که در طرح برنامه ی آموزش فلسفه به کودکان تحت تاثیر دیدگاه های ویتگنشتاین بوده است با بازتعریف ویتگنشتاینی فلسفه، آن را پشتیبان روشی و نظری مناسبی برای آموزش تفکر به کودکان می داند که منجر به تقویت مهارت های استدلال ورزی، مفهوم سازی و داوری درست در آن ها می شود. در این پژوهش تلاش خواهد شد تا رویکرد خاص ویتگنشتاین متاخر نسبت به فلسفه، هدف و روش آن را شرح داده شود، دیدگاه های متیو لیپمن و مفهومی که او از فلسفه در ذهن دارد بررسی شود و در پایان نسبت و میزان تاثیرپذیری دیدگاه لیپمن از رویکرد ویتگنشتاینی روشن شود.